De schilderijen van Sam Hersbach zijn een lust voor het oog. Sam is een van de genomineerden voor de Piket Kunstprijzen in de categorie Schilderkunst van dit jaar. Hij vertelt complete verhalen met zijn doeken. “Ik combineer fantasie vaak met technologie”, zegt Sam, die zijn werk omschrijft als figuratief en verhalend.
Een opgefokte genetisch gemodificeerde hond die naar een drone hapt of een schoonmaakdienst die strijdt tegen een wezen te midden van ruiters en een vermoeide duivel op zoek naar vulkanen. Je kunt blijven kijken naar Sams doeken die bijna filmisch zijn. “Ik zie mijn werken als filmstills met allerlei verhalen erin verwerkt”, zegt Sam, zelf een groot filmliefhebber.
“Ik maak kleurrijk werk over serieuze onderwerpen mét humor”, zegt de schilder bij kunstenaarsinitiatief Billytown in Den Haag waar hij atelierruimte huurt. “Denk aan onderwerpen als machtsverhoudingen en technologische ontwikkelingen. Het is positief als mensen dankzij technologie bijvoorbeeld nieuwe armen kunnen krijgen, maar er zit ook een enge kant aan technologische ontwikkelingen. Bijvoorbeeld genetische modificatie.” Dit soort grote thema’s komen veelvuldig terug in zijn werk met een humorvolle twist. Zo maakte hij onlangs een schilderij waarop een drone staat die een paddenstoel plukt.
Fantasiefiguren spelen de hoofdrol
Sam laat zich onder meer inspireren door het nieuws en documentaires. “Zo zag ik een documentaire over meervallen die alle vissen hadden opgegeten en nu op duiven jaagden. Het zag er heel humorvol uit, maar het is net zo serieus als een tijger die zijn prooi besluipt.” Gekke weetjes en bijzonder verhalen: dat is waar hij op aanslaat. “Zo werd er een nieuwe wesp ontdekt in het Vondelpark in Amsterdam. Een leuk detail vond ik dat de naam van het park is verwerkt in de naam phaereta vondelparkensis.”
Sam schildert meestal fantasiewezens, natuur en dieren, maar zelden mensen. “Voor het ‘mannetje op het dak’, een man die woont op een dak in hartje Amsterdam, maakte ik een uitzondering. Dat is een soort fantasiefiguur die echt bestaat”, zegt Sam, die ook werd gevraagd voor een de expositie Richard Waar? die van 13 november tot 19 december bij Pictura in Dordrecht te zien is. Hiervoor schilderde Sam een portret van André Hazes.
Geheime wereld op de achterkant
Het materiaal waarmee Sam werkt speelt een steeds grotere rol. “Ik ben veel meer met pigmenten gaan werken en die wil ik ook zelf gaan maken.” Hij wijst op de tubes waar altijd de herkomst van het pigment op vermeld staat. “Het is mooi als pigmenten passen bij het verhaal. Dat maakt het schilderij nog sterker.” Sam experimenteert volop, met eigeel bijvoorbeeld. “Maar ik gebruik alleen biologische eitjes hoor”, zegt hij snel. “Anders is het zielig.”
Wie een schilderij van Sam koopt, moet ook altijd even op de achterkant kijken. “Vaak krabbel ik daar ook nog tekeningen op. Ik vind het een interessante gedachte als er achter het werk een geheime wereld schuilt. Dat zie je ook bij muurschilderingen die vaker zijn overgeschilderd. Daaronder zitten vele lagen.”
Van hoofdstad naar hofstad
Het is niet de eerste keer dat Sam is genomineerd voor een prijs. In 2018 won hij de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst. Sam werd na zijn kunstopleiding in Utrecht geselecteerd voor de gerenommeerde opleiding De Ateliers in Amsterdam. Slechts tien personen per jaar kunnen hier terecht. Twee jaar woonde en werkte hij in de hoofdstad. “Dat was een heel inspirerende plek. Iedere dinsdag kwamen kunstenaars het atelier binnenlopen om tips of kritiek te geven. Ik heb hierdoor heel veel geleerd over het schilderen zelf en materiaalgebruik”, zegt Sam. Het was een bewuste keuze om na zijn periode in Amsterdam in Den Haag neer te strijken. “Ik vond Billytown een interessante plek, omdat ik het fijn vind om samen met een groep kunstenaars te werken. Bovendien is Amsterdam schreeuwend duur. Ik heb eerder eens een residentie van de Dooyewaard Stichting gedaan in een hutje op de hei in Blaricum. De afwisseling tussen rustig in Blaricum werken en in het bruisende Billytown is ook wel fijn. Bovendien heeft Den Haag veel bruisende plekken en initiatieven op het gebied van kunst.”
Dromen van MoMA
Sam vindt de hofstad een mooie uitvalsbasis voor de komende jaren. In de toekomst hoopt hij op meer plekken residenties te doen. “Brussel, Londen of Amerika. Je ontmoet niet alleen mensen op deze manier, maar komt ook in aanraking met een andere kunstcultuur.” Sam hoeft niet lang te wachten op een trip naar het buitenland. Van 19 tot 28 november exposeert hij bij Ombrella, een tentoonstellingsplatform voor contemporaine, experimentele kunst in Kopenhagen. “Het zou geweldig zijn als mijn werk in de toekomst in musea zou hangen. MoMA in New York is de ultieme droom”, aldus Sam.
