Koen Verheijden, genomineerde voor de Piket Kunstprijzen in de categorie Toneel, studeerde nog maar een jaar geleden af aan de regie-opleiding van Toneelschool Maastricht, maar heeft nu al een bomvolle agenda. Onder de megaproductie Op de klompen door de dessa staat zijn naam als regisseur. Ook werkt hij aan een voorstelling bij de Toneelmakerij Studio over straatintimidatie en wordt er achter de schermen al hard gewerkt aan Nina Bobo 2 en een festivalvoorstelling voor 2022.
Backstage bij Op de klompen door de dessa.
Foto’s Annemieke van der Togt
Koens carrière gaat als een speer. Hoe krijgt hij dat voor elkaar? De regisseur gaat actief achter producenten, theater en programmeurs aan. “Ik wacht niet tot mensen mij bellen, maar laat weten dat ik besta.” Hij heeft al heel wat bakken koffiegedronken met theaterproducenten om een voet tussen de deur te krijgen. “Ook de positieve recensies voor Nina Bobo en Did the burning girl feel pain maken het verschil. Beide voorstellingen zijn goed ontvangen door pers en publiek”, zegt Koen. “De meeste voorstellingen ontstaan vanuit een gesprek en vaak gaan er nog maanden overheen voordat er echt een klap op wordt gegeven.”
Op de klompen door de dessa. Foto’s Annemieke van der Togt
Dat hij halsoverkop werd ingevlogen om de regie over te nemen van de theatervoorstelling Op de klompen door de dessa was de kers op de taart. “Een heel grote productie. Dat is te gek. Nooit eerder heb ik zoiets groots gemaakt, toch voelde ik me als een vis in het water.” Op klompen door de dessa is immersief theater, waarbij gebruik wordt gemaakt van een mix van storytelling en gaming-elementen. De voorstelling vertelt het verhaal van een Nederlandse dienstplichtige soldaat die in Nederlands-Indië het gezag over de voormalige kolonie moest helpen herstellen. “Het is belevingstheater. In plaats van dat het publiek op een stoel zit, ervaren zij de voorstelling. Je loopt letterlijk door de kamers van een huis de verschillende scènes in”, vertelt Koen. De voorstelling wordt zes keer per dag gespeeld. “Er zijn daarom twee casts die elkaar afwisselen. Zes uur lang achter elkaar spelen is echt te zwaar.” Koen nam niet alleen de regie voor zijn rekening, maar Koen boog zich ook over de teksten. “Ik vind het fijn om de artistieke controle te hebben”, zegt hij hierover. Op de klompen door de dessa is tot 12 december te zien op verschillende plekken.
Nederlands-Indië is nu al een terugkerend thema in Koens voorstellingen. “Ik heb zelf Indische roots. Ik vind het interessant om voorstellingen te maken vanuit de derde generatie Indische Nederlanders. Ik ben benieuwd hoe deze geschiedenis in ons doorwerkt.” Het invoelbaar en begrijpelijk maken van de Nederlandse koloniale geschiedenis, vindt hij belangrijk. De voorstellingen zijn het resultaat van interviews met familieleden, betrokkenen en historisch onderzoek naar Nederlands-Indië komen de in totaal drie voorstellingen tot stand. “Ik wil de kolonisatie vanuit meerdere perspectieven laten zien. Het wordt uiteindelijk een drieluik. De voorstelling Nina Bobo 2 wordt verteld vanuit het perspectief van een KNIL-militair. Het verhaal is gebaseerd op dat van mijn opa”, vertelt Koen. Vaak wordt volgens hem een gechargeerd beeld geschetst van de militairen en brute daden, maar er zit ook een andere kant aan. “Jonge jongens die niet wisten waarin zij terecht kwamen.”
Foto’s Nina Bobo: Melanie Lemahieu
De repetities beginnen in januari 2022 en de voorstelling is vanaf maart in de theaters te zien. Er was veel lof voor het eerste deel van Nina Bobo, waarin Billy de Walle, in 2020 genomineerd voor de Piket Kunstprijs in de categorie Toneel, een van de rollen vervulde. Rode draad in deel drie wordt het perspectief vanuit een Indonesische njai, zijn betovergrootmoeder. Koen weet al wat wij wil doen met het prijzengeld mocht hij winnen. “Dan ga ik naar Indonesië toe. Ik wil graag het land van mijn voorouders bezoeken. Ik denk ook dat de teksten van mijn voorstellingen beter worden als ik een beeld heb van Indonesië en beleef hoe het daar is.”
Straatintimidatie en open theaters
Koen schrijft graag de teksten van zijn eigen voorstellingen. “Dat begon al op de Toneelschool, maar pas vanaf het vierde jaar begon ik mij er echt in te verdiepen. Zeker bij Nina Bobo is het goed als ik mijn eigen persoonlijke geschiedenis verwoord.” Momenteel werkt hij bij de Toneelmakerij Studio aan een (school)voorstelling over straatintimidatie. “Het gaat over de angsten van een vrouw om in de nacht de straat op te gaan.”
De jonge regisseur is blij dat de theaters weer zijn geopend. “Eindelijk kan er weer gespeeld worden.” Hij heeft nog veel toekomstdromen. “Aankomende zomer ga ik een voorstelling maken over mijn eigen homoseksualiteit, maar de komende twee jaar ben ik nog druk met Nina Bobo. Daarna is het tijd om door te gaan”, besluit Koen.
Portret Koen Verheijden bovenaan pagina. Foto Hessel Waalewijn
Tekst Tanja Verkaik