Er is weinig op kunstgebied dat Johan Gustavsson ontgaat; hij is mede-directeur en curator van de experimentele kunstruimte 1646 in Den Haag, docent aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en sinds enkele jaren ook betrokken als curator bij de jaarlijkse tentoonstelling Prospects van het Mondriaan Fonds tijdens Art Rotterdam. Sinds dit jaar is Gustavsson zich ook onderdeel van de vakjury Schilderkunst van de Piket Kunstprijzen. “Een prijs om jonge kunstenaars te ondersteunen is ongelofelijk belangrijk”, zegt Johan.
Via zijn werk komt Johan in aanraking met talloze jonge kunstenaars. “Ik heb hierdoor een goed beeld van het kunstlandschap en waar jonge talenten zich mee bezighouden”, vertelt hij. “Ik ben heel blij om mijn steentje te kunnen bijdragen als jurylid.” Johan staat niet alleen, maar vormt samen met kunstenaar Pietertje van Splunter de vakjury Schilderkunst. Zij houden allebei hun ogen en oren open en bekijken zoveel mogelijk werk. “We hebben al een paar mensen op het oog”, verklapt hij. “Ik vind het zelf interessant als een kunstenaar iets toevoegt aan wat er op dat moment aan de hand is; iemand die bijvoorbeeld inspeelt op de actualiteit met zijn of haar werk”, legt hij uit. “Ik hou van humor in het werk. Het maken van kunst kan een manier zijn om op een speelse of grappige manier aan een moeilijke maatschappelijke discussie bij te dragen.” Als startend kunstenaar kost het tijd om een naam op te bouwen. Door het prijzengeld van Piket Kunstprijzen kunnen jonge makers echt stappen maken, wijst Johan. “Met financiële ondersteuning, durf je sneller te investeren in werk, bijvoorbeeld in goede materialen.”
In Tall Buildings
Wat betreft financiële ondersteuning voor kunstprojecten is het jurylid van de Piket Kunstprijzen niet ontevreden. “Er zijn in Nederland redelijk veel potjes beschikbaar in vergelijking met andere landen. Ook is de infrastructuur goed. In Den Haag is Stroom een belangrijke speler en er zijn veel plekken waar jonge kunstenaars hun werk kunnen laten zien, zoals Nest en 1646 natuurlijk.” 1646 kijkt ook buiten de grenzen naar kunsttalent, ‘maar wij hebben ook oog voor lokale makers’. Zo is tot 14 juli de tentoonstelling In Tall Buildings van Bob Demper te bewonderen in de experimentele kunstruimte. Demper bouwde installaties, onder meer een levensechte gang van een New Yorks appartementencomplex en de hal van een groot bedrijf inclusief lift. Wie tuurt door een van de kijkgaatjes in de deuren, ziet Donny, die zijn baan in de financiële wereld verloor en met een burn-out thuiszit. Het overkoepelende thema van de tentoonstelling is de macht van financiële bedrijven. “Onze missie is om kunst toegankelijk te maken voor een zo breed mogelijk publiek. Je hoeft echt geen verstand te hebben van kunst om bij ons naar binnen te lopen. Ik denk dat iedereen het leuk vindt om op een filmset van Demper rond te lopen.” Deze kunstenaar werkt ook aan een film over Donny: een meerjarenproject. Ook de lift is een typisch beeld van een groot kantoor. “Vaak kom je niet verder dan de hal. Daarom zie je ook hier de poortjes voor de lift: tot hier en niet verder.” Om de lift heen zie je een bewegende grijpende hand en voorbeelden van cadeaus die worden uitgedeeld na het sluiten van een grote deal. “Bijvoorbeeld een oliedruppel in plexiglas.”
Cultuur populairder dan betaald voetbal
Hij is zelf ook afgestudeerd als kunstenaar en volgde onder meer de opleiding Fine Arts aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag. Gustavsson is geboren en getogen in Zweden. “Ik heb tegenwoordig niet veel tijd meer om zelf kunst te maken. Eerder richtte ik mij vooral op installaties en tekeningen. Om te helpen bij de ontwikkeling van een kunstenaar geeft mij dezelfde bevrediging als het zelf maken van werk.” Cultuur is voor iedereen, is hij van mening. “Ik denk zelfs dat in totaliteit veel meer mensen een culturele instelling bezoeken dan naar een voetbalwedstrijd gaan. Toch zie je dat de kranten vol staan met sport en niet met cultuur. Ergens vind ik dat gek”, zegt het nieuwe jurylid.
Betrokken bij Bulgaarse kunstbeurs
Johan is naast jurylid voor de Piket Kunstprijzen ook betrokken bij de selectie van talent dat in aanmerking komt voor een kunstbeurs in Bulgarije. “Ik deed onderzoek naar de Bulgaarse kunstwereld en dit resulteerde uiteindelijk in een tentoonstelling in hoofdstad Sofia. Daarna is de eerste Bulgaarse kunstbeurs in het leven geroepen.” Daarnaast geeft hij nog zo’n zestien uur per week les aan de KABK. “Op de fotografie-afdeling en aan studenten van gericht op Interactive/Media/Design. Ik maak lange dagen, maar dat is de enige manier waarop ik dit allemaal kan doen.”
Laagdrempelige kunstruimte
Johan nodigt iedereen uit die nooit eerder in 1646 is geweest, dat is gelegen aan aan de Boekhorststraat 125 in Den Haag, om eens binnen te lopen. Iedereen kan gratis binnenstappen. Voor iedere tentoonstelling worden onze ruimtes compleet getransformeerd. 1646 biedt bezoekers een unieke ervaring en moedigt het publiek aan om de spanning tussen onzekerheid en ervaring te omarmen. “Je hoeft kunst niet altijd te begrijpen”, zegt hij. “Met ons concept willen we de drempel verlagen voor bezoekers die bang zijn dat zij hedendaagse kunst niet begrijpen. Kom binnen en omarm de ervaring.” 1646 zorgt er altijd voor dat bij elke tentoonstelling een publicatie verschijnt met een interview met de betreffende kunstenaar over zijn/haar werk. “We selecteren altijd iemand voor de interviews die de kunstenaar niet kent. Dat doen we expres. Negentig procent van het publiek dat binnenloopt heeft ook geen voorkennis. Hierdoor maken we onze tentoonstellingen iets laagdrempeliger.” Op 21 juni geeft Bob Demper tekst en uitleg over de tentoonstelling In Tall Buildings bij 1646.
Foto’s: Dana LaMonda
