Joep Hendrikx, genomineerde in de categorie Toneel voor de Piket Kunstprijzen 2022, speelt dit jaar maar liefst in twee voorstellingen op rondreizend theaterfestival De Parade, regisseerde zijn eerste kindervoorstelling en timmert hard aan de weg met de Poezieboys samen met Jos Nargy (winnaar Toneel 2018). De Poezieboys zijn bovendien door de Coproducers, het platform voor vlakkevloertheaters in Nederland, geselecteerd voor drie seizoenen steun. “Dit voelt als een enorme stimulans”, zegt Joep.
De acteur, theatermaker en performer biecht op ‘een traantje te hebben weggepinkt’ toen bleek dat De Poezieboys door de Coproducers zijn uitverkoren voor extra speelbeurten en (financiële) steun. “Het is moeilijk om er als beginnend gezelschap tussen te komen bij theaters. Nu krijgen we de kans om in theaters te spelen waar we anders nooit kwamen, denk aan Ins Blauw in Leiden of De Nieuwe Vorst in Tilburg”, vertelt Joep.
Keihard werken op minivakantie
Momenteel is Joep volop gefocust op De Parade. “Ik slaap in een tent op het terrein. Het voelt als een vakantie, maar het is wel hard werken. Toch is het niet uitputtend. Ik geniet er echt van.” Hij is met de Poezieboys, een tweemanscollectief met Jos Nargy, in twee voorstellingen te zien: Eisføgl (ook met Joost Oomen en Willie Darktrousers) en Pussynight. Die laatste voorstelling is een miniversie van hun maandelijkse Poeziebar in Zaal 3 in Den Haag. Eisføgl ontstond toen de Poezieboys op zoek waren naar een nieuwe dichter om een voorstelling over te maken. Joost Oomen nam hen mee naar een antiquariaat in Groningen waar de eigenaar hen wees op een gedicht van IJslander Jörgi Eisfogl. “We zochten naar meer werk en konden bijna niets vinden. De zoektocht naar deze mysterieuze dichter vormt de kern van deze voorstelling.” Jos en Joep hebben de detectivepet opgezet en een voorstelling gemaakt over de zuiplap, poolreiziger en het literaire wonderkind
Ontstaan Poezieboys
Joep leerde Jos kennen op De Parade. “Ik stond achter de bar en ik sprak hem aan over zijn lievelingsboek Moskou op sterk water en zo raakten we in gesprek. Jos speelde op dat moment samen met zijn andere collectief Thomas, Sacha en Jos op het theaterfestival.” Later bezocht Jos Joeps stagevoorstelling bij theatergezelschap Bonte Hond in Almere en stelde hij voor, gezien hun gezamenlijke liefde voor literatuur en poëzie, om eens af te spreken. “Ik was vereerd. Voor mij was Jos al een grote naam. Nu zijn we al jaren collega’s en vrienden.”
Het begon allemaal met een korte eenmalige voorstelling over de dichter Allen Ginsberg in Zaal 4 van Het Nationale Theater op De Parade. Een succes. De vier jaar daarna maakten zij met De Poezieboys voor het festival ieder jaar een voorstelling over markante dichters, zoals Joseph Brodky, Johnny van Doorn (Johnny the Selfkicker) en Frederike Harmsen van der Beek (Fritzi). “We hebben een voorliefde voor de buitenbeentjes van de dichtkunst, maar het kunnen ook bekende namen zijn. Het is wel leuk als het rare, bijzondere of ruige figuren waren.”
Ginsberg is favoriet
Doel van de Poezieboys is om op een speelse manier de dichtkunst onder de aandacht te brengen. Iedere maand nodigen zij dichters uit om uit eigen werk voor te dragen. “We vragen ook altijd aan het publiek of zij uit eigen werk willen voordragen.” Vaste prik is het onderdeel ‘snellezen van de Mei van Herman Gorter’. “Een enorm saai en lang gedicht, maar dat wel heel kundig in elkaar zit.” Dat gedicht kwam zowel bij Jos als bij Joep terug tijdens lessen op de middelbare school. “Pas op de Hogeschool voor de Kunsten ontstond de liefde voor poëzie doordat we bij de dramaturgielessen gedichten moesten lezen van Ginsberg. Dat is nog steeds mijn favoriete dichter. Ik ben wel altijd al gek geweest op literatuur.”
De kasten in Joeps huis puilen dan ook uit van de boeken. “Ik koop van alles en daar is mijn vriendin niet altijd blij mee.” Inmiddels is poëzie juist ook onder jonge mensen erg populair, merkt Joep. “In de zaal zitten altijd veel jongeren, maar ook oudere mensen die houden van poëzie. Een klas van het Haags Montessori Lyceum komt ook steevast.” Tijdens hun Poeziebar XL in de Koninklijke Schouwburg kwam de hele school. “Bovendien heeft elke stad tegenwoordig wel een poetry circle of poetry slam. Je hoeft poëzie helemaal niet te begrijpen, het gaat erom dat het iets met je doet. Ik lees zo vaak iets en dan heb ik na afloop geen idee van wat ik nou heb zitten lezen, maar dan hebben ze me wel geraakt. En dat is belangrijk.”
Eerste regieklus
Dit jaar werd de acteur ook voor het eerst gevraagd om te regisseren bij Het Nut in Utrecht. “Ik deed de productie voor De Futuristen, een reeks thema-avonden, en werd tijdens een avondwandeling door de regisseur hiervan gevraagd of ikzelf wilde regisseren.” Samen met Floor Leene bedacht hij de kindervoorstelling Fos, die Bob bedacht, die de wereld bedacht. De voorstelling was te zien op scholen, maar gaat in het najaar op tournee. “Heel gek om opeens in de zaal te zitten in plaats van zelf op het podium te staan. Ik hoop dat ik in de toekomst vaker kan regisseren.”
Absurde voorstelling
In het najaar is Joep met Jos te zien in Yy Of ‘Eer de nagedachtenis aan de slag bij Thermopylae’. Y spreek je uit als oe. De titel zet mensen meteen al op het verkeerde been en dat is de bedoeling, volgens de Poezieboy. De voorstelling draait om de Russische absurdist Daniil Charms. “Een verwarrend figuur die altijd een plaksnor droeg als hij naar het theater ging en een teckel had met de naam ‘ Eer de nagedachtenis aan de slag bij Thermopylea’. In zijn huis stond een enorme machine die heel veel ruimte in beslag nam, maar niets kon.”
Verwarring staat ook centraal in de voorstelling. “We hebben ook een kleitafel neergezet waar mensen zelf creatief bezig kunnen zijn en een dvd-hoek waar mensen even kunnen bijkomen. We willen het publiek een gevoel geven van ‘wat gebeurt hier?’ Het theater wordt omgetoverd tot vrijplaats.” Van 27 september tot 21 december is de voorstelling door het hele land te zien. En er staat nog meer op de agenda. “In de periode januari-april sta ik in de voorstelling Blauw van jou van Het Filiaal die vooral op scholen te zien is”, vertelt Joep.
Mocht hij de kunstprijs winnen, dan zou hij graag op termijn, als de oorlog voorbij is, een keer de treinreis uit het boek Moskou op sterk water willen afleggen met Jos. “Vanwege onze voorliefde voor Russische schrijvers.”
Foto: Hessel Waalewijn
