“De prijsuitreiking van de Piket Kunstprijzen was nogal een zenuwslopende ervaring”, zegt Eden Latham, die vorig jaar de prijs in de categorie Schilderkunst won. Maar ze is vanzelfsprekend heel blij dat ze gewonnen heeft.
“Het kunstenaarschap kan soms erg eenzaam zijn,” zegt ze. Theatermensen krijgen applaus, maar voor beeldend kunstenaars is het veel moeilijker om erachter te komen hoe hun werk wordt ontvangen en gewaardeerd. “In die art-making world die zo afzonderend kan werken, is dan ook iedere vorm van erkenning belangrijk – respect van een jury, maar ook van je collega’s. Daarnaast geeft de prijs me het zelfvertrouwen om aanvragen in te dienen.”
Rijles en introspectie
Eden heeft een deel van de prijs besteed aan het behalen van haar rijbewijs. “Dat zal echt een enorm verschil maken bij het transport van groot werk of zware materialen en ook bij het zoeken naar locaties.” Maar ze heeft geen haast om het bedrag uit te geven. Ze is immers niet het soort kunstenaar dat ‘wat aanrommelt in een studio, bezig met dingen maken,’ legt ze uit. Ze begint met een idee en overweegt zorgvuldig waar en hoe ze dat zou willen uitwerken. “Ik heb sinds de prijs een introspectieve periode doorgemaakt”, zegt Eden. Ze heeft veel geschreven omdat er van alles moest worden aangevraagd en geregeld voor een aankomend project in Amerika. “Veel van wat me op dit moment bezighoudt, is geboren op het Amerikaanse platteland. Ik ben momenteel meer gefocust op verhalen en voel me dus geïnspireerd door de openheid die je daar vindt. Ellende en armoede worden er niet verstopt en dat levert een omgeving op die me aanzet tot fantaseren over alles wat er zich afspeelt achter die verwaarloosde gevels. Vuil en troep tot in de tuinen, het menselijk bestaan dat letterlijk in de aarde wegsijpelt.” Maar ze benadrukt meteen dat ze ‘op geen enkele wijze een oordeel wil uitspreken,’ hoezeer ze ook geïntrigeerd wordt door de verhalen die ze vermoedt.
Het ambacht als verveling
Een ander aspect van de armoede die ze aantrof, is het verdwijnen van een context voor traditionele ambachten. Eden heeft veel gewerkt met textiel en is vertrouwd met handwerktechnieken. Vandaar waarschijnlijk dat ze zich in de VS aangetrokken voelde tot quilting, een techniek die ze omschrijft als ‘een prachtige vorm van tijdverspilling.’ De spanning tussen een fel-traditionele houding enerzijds en ‘het ambacht als verveling’ anderzijds, is iets dat ze nader wil verkennen. “Er is altijd een moment dat zo’n arbeidsintensief en immens tijdrovend project zijn einde nadert”, zegt Eden. En dit, denkt ze, is een moment van trots, maar ook van tragiek, vanwege het onvermijdelijke “en wat nu?”. Ze heeft ook belangstelling gekregen voor het droevig lot van traditionele boerenschuren. Zonder een context voor traditioneel timmermanswerk vallen die nu bijna letterlijk uit elkaar. Het is duidelijk dat Eden nog steeds erg wordt beziggehouden door verval en aftakeling, de vernietigende werking van de tijd en ons onvermogen daar iets aan te doen.
Foto’s van recent werk.
‘Een plek om naar terug te keren’
Eden verheugt zich echt op haar reis naar de VS, maar Den Haag is voor haar een plek om naar terug te keren: “Den Haag is voor mij een making place, een plek om te produceren. Ik ben ook erg druk geweest met het organiseren van Trixie.” Eden heeft haar studio in studiocomplex en galerie Trixie in de buurt van station Hollands Spoor. Het staat dus wel vast dat Den Haag te zijner tijd als eerste kennis zal kunnen nemen van de resultaten van Edens nieuwste projecten.
Tekst: Anna Beerens/ Foto Janneke van Beek
