Theatermakers, acteurs, kunstenaars en dansers worden hard getroffen door de maatregelen van de overheid om het coronavirus onder controle te houden. Wat voor impact hebben de maatregelen op de kunstenaars van de Piket Kunstprijzen? Deel 45: Jonas Raps, genomineerde Piket Kunstprijzen in de categorie Schilderkunst in 2015.
Kunst met directe impact
Jonas heeft de afgelopen jaren op diverse plekken in Den Haag atelier gehouden, maar voelt zich nu op zijn plek bij het kunstenaars initiatief Trixie aan de Haagse Scheldestraat. “Ik had behoefte aan een socialere plek waar ik meer in contact ben met andere kunstenaars”, zegt Jonas die zichzelf niet herkent in het stereotype beeld van “De introverte schilder in afzondering. Ik miste op andere plekken interactie met mensen en voelde mij geïsoleerd” Hij twijfelde hij over het kunstenaarschap. “Dat kan eenzaam zijn. Ik liep vast en merkte dat ik in een patroon was geraakt waarin ik werk maakte dat wel aan bepaalde eisen voldeed, maar waarvan het maakproces mijzelf te weinig voldoening gaf.” Jonas legde zijn studiopraktijk even stil en richtte zich op verschillende projecten hierbuiten. Sinds vorig jaar werkt hij als workshopleider in het asielzoekerscentrum in Rijswijk namens stichting De Vrolijkheid. “Ik geef daar creatieve workshops aan kinderen. Het is voor kinderen in die situatie belangrijk dat wij de regelmaat bieden dat er iedere week voor ze klaarstaan. In deze context heeft de artistieke expressie een direct helende werking en dat vind ik heel mooi om te zien.”
Online workshops
Kunst maken met kinderen bevalt hem goed, hoewel corona nu ook roet in het eten gooit. “De workshops op locatie liggen hierdoor even stil. Ik heb wel een tijdje video’s gemaakt met thuisopdrachten. Even naar de winkel om spullen te halen om mee te knutselen, zit er niet in voor deze groep. Dus bedacht ik opdrachten die je thuis kon doen: klei maken met zout en bloem, bijvoorbeeld. Of een origamihuisje vouwen van papier om zo uiteindelijk een heel dorp te kunnen bouwen”, legt hij uit. “Het verrassende van het werk in het asielzoekerscentrum is voor mij de hoeveelheid positiviteit die er is. Natuurlijk heeft het maken van kunst de functie van het uitten van emoties en het verwerken van moeilijke gebeurtenissen en is daar veel ruimte voor, maar daarnaast wordt er ook veel gelachen.” Qua communicatie is het soms even puzzelen. “Met handen en voeten gaat dat soms en veel voorbeelden. Kinderen die al iets beter Nederlanders spreken, omdat zij al langer in het asielzoekerscentrum verblijven, helpen soms ook een handje.”
Permacultuur en burenpost
Jonas heeft net een vloertje gelegd in zijn nieuwe atelier na een verhuizing binnen Trixie. “Ik voel een nieuwe energie en ben enthousiast om te beginnen”, zegt de kunstenaar. Daarnaast is hij bezig met het schrijven van een plan voor een project bij het AZC met als doel om de kinderen meer in contact te brengen met de natuur om hun heen. “Daarbij wil ik samenwerken met een botanicus.” De kunstenaar is geïnteresseerd in de natuur en verdiepte zich de afgelopen drie maanden in Portugal in permacultuur, een vorm van ontwerpen waarbij natuurlijke processen worden nagebootst om zo tot duurzame oplossingen te komen. “Het was fijn om die vrijheid te ervaren in Portugal.” Zijn vriendin was daar voor een residency in de Alentejo-streek waar hij ook veel tijd doorbracht. “Ik heb onderzoek gedaan op een begraafplaats waar op dat moment veel graven werden gedolven. Ik heb veel gesproken met de mensen die daar werkten. Het leek veel meer een alledaagse handeling, terwijl de dood normaal gesproken veel meer wordt weggestopt in onze samenleving.” Ook werkte hij het afgelopen jaar mee aan de expositie The Opening: The Opening Opening bij Trixie waarbij de handeling van het netwerken tijdens kunstbeurs Art Rotterdam live te zien was op schermen in de galerie. Op die manier kon het publiek live meekijken naar het netwerken tijdens dit evenement via onder meer een Go Pro die werd bevestigd aan een bezoeker van de beurs. “In feite een opening in een opening”, vertelt Jonas. Daarnaast verleende hij medewerking aan Burenpost van de Grafische Werkplaats, Huis van Gedichten en andere maatschappelijke Haagse organisaties. “Beeldend kunstenaars werden aan een dichter gekoppeld om samen een kaart met beeld en tekst te maken, geprint met de risodruktechniek. Die kaarten werden opgestuurd naar geïsoleerde Hagenaars in coronatijd. Een mooi initiatief met directe impact”, besluit de Haagse kunstenaar, die natuurlijk ook kaarten stuurde naar het asielzoekerscentrum in Rijswijk.
Foto: Ani Kehayova
