De Piket Kunstprijzen in coronatijd (36): Lorena van Bunningen

Theatermakers, acteurs, kunstenaars en dansers worden hard getroffen door de maatregelen van de overheid om het coronavirus onder controle te houden. Wat voor impact hebben de maatregelen op de jonge kunstenaars van de Piket Kunstprijzen? Deel 36: Lorena van Bunningen, genomineerde in de categorie Schilderkunst van de Piket Kunstprijzen dit jaar.

Lorena ziet zichzelf meer als kunstenaar dan fotograaf. “Fotografie is een heel belangrijk medium voor mij. Ik maak veel gebruik van licht en schaduw. Het licht bepaalt heel erg de sfeer in de foto. Fotografie geeft mij de mogelijkheid in te zoomen op datgene wat voor mij van essentie is. Daarnaast werk ik sinds kort ook met video”, vertelt zij. “Ik werk veel met gevonden voorwerpen, soms maak ik die ook zelf na van hout of van klei.’’
De in Rotterdam woonachtige kunstenaar maakt sculpturaal werk dat zij vastlegt met haar camera. “Vaak gaat het om tijdelijke constructies of stillevens, waarin ik veel speel met het balans tussen verschillende elementen. Doordat het werk fragiel is en elk moment kan omvallen is een camera erg handig. Zo kan ik alle tussenmomenten vastleggen. Als het omvalt vind ik dat dan ook helemaal niet erg. In tegenstelling; soms maak ik bewust gebruik van het toeval. Dat geeft me namelijk veel nieuwe mogelijkheden en uitkomsten. Ik vind het interessanter als dingen ontstaan door het maakproces dan als ik iets bedacht heb.’’ Op haar negende kwam Lorena vanuit Ecuador (Quito) naar Nederland met haar vader. “Mijn moeder is cultureel antropoloog en door haar werk verbonden aan Ecuador. Het is een heel mooi en divers land met veel verschillende landschappen.”

Tijdens de jaarlijkste groepstentoonstelling Prospects & Concepts van het Mondriaan Fonds toonde zij de serie La mejor lluvia cae en la selva (The best rains fall in the amazon). Hiervoor maakte zij stillevens van verzamelde elementen uit de Amazone. Dit werk is momenteel te zien in de straten van Rotterdam als onderdeel van de openluchttentoonstelling Publieke werken. De kunstenares trok samen met haar moeder twee keer het Amazonegebied in en leefde enkele weken bij inheemse groepen. “Als toerist kun je niet zomaar de Amazone intrekken, maar gelukkig heeft mijn moeder een groot netwerk als cultureel antropoloog. Daar had ik geluk mee.” Haar verblijf was bijzonder. “Iedereen denkt dat het heel romantisch is om in het regenwoud te verblijven, maar er zijn ook veel ongemakken. Het is vochtig en warm, er zijn veel insecten en het eten is heel basic. Zo kregen we best vaak letterlijk een vis enkel gekookt in water met wat zout.” Het gekste dat zij at, is aap. “Veel mensen vinden dat een heel onmenselijk of gek idee, maar dat is het juist niet. De mensen in de Amazone slachten hun eten zelf en leven ermee samen. Bij een koe of een kip weet je als stadsmens helemaal niet of die een goed leven hebben gehad. Het is heel cultureel bepaald hoe we naar eten kijken.” Ze vond de contrasten mooi om te zien. “De stamleden staan met één been in de stad. Ze wonen heel primitief in een hut en jagen, maar hebben wel een gemotoriseerde kano en een smartphone.”

Impact van de maatregelen

Hoewel Lorena ziet wat voor impact corona op de levens van veel mensen heeft, vindt zij de rust wel prettig. “Een aantal tentoonstellingen werd afgelast en mijn baan als host bij het Wereldmuseum werd stilgelegd.” De Rotterdamse werd wel doorbetaald waardoor zij deze periode financieel kon overbruggen. “Eerder twijfelde ik wel eens of ik vijf dagen per week kunstenaar wilde en kon zijn, maar die twijfel is weg.  “Ik heb juist in coronatijd geleerd dat ik veel meer focus nodig heb. In het dagelijks leven is er zoveel afleiding van een bijbaan, maar ook sociale contacten. Toen dat allemaal weg viel voelde ik zoveel rust en ik heb me nog nooit zo creatief gevoeld.”

En nu?

Lorena stort zich nu met name op haar zichtbaarheid. “Ik heb besloten om een dag minder bij het Wereldmuseum te gaan werken en betaal mezelf uit met de tweeduizend euro die ik kreeg als genomineerde voor de Piket Kunstprijzen. Dat leek me wel een mooie besteding van het geld.” Daarnaast doet de kunstenares mee aan een mentortraject van het Mondriaan Fonds. “Een jaar lang is Elspeth Diederix mijn mentor, een geweldige fotograaf.” Lorena wil grotere stappen maken met haar werk en letterlijk tijd kopen met haar Piket-ondersteuning. Ook wil de kunstenares op zoek gaan naar een galerie. “Als acteur of danser heb je vaak een manager, maar voor kunstenaars is dat lastiger.”

Toekomstplannen

Voor volgend jaar staat er een groepsexpositie gepland met een gevormd collectief kunstenaars uit Ecuador. Voor de tentoonstelling SAMAY ontwikkelen zij allemaal nieuw werk met de Amazone als thema. Deze tentoonstelling zal waarschijnlijk in Quito, Puyo en misschien zelfs in Parijs plaatsvinden. In SAMAY zal videowerk van haar Amazone-avontuur te zien zijn. “Naast de stillevens werkte ik ook aan verschillende videowerken. Het zijn in feite zijn als het ware bewogen foto’s. Ik onderzocht het concept van tijd in de Amazone, gekoppeld aan het werken op het land. Dit deed ik vooral door de vrouwen die daar dag in dag uit bezig zijn met hun gewas uren lang te filmen. Ik was gefascineerd door hun rug en de bewegingen die het maakt tijdens het werken. Het lichaam wordt bijna een soort machine. Door er lang naar te kijken werd hun rug voor mij weer bijna een soort sculpturale vorm. Ook filmde ik uren lang aan bewegingen van planten in de wind, zo probeerde ik de connectie te maken tussen mens en natuur en hoe dat daar bijna één is.’’ 

Het werken aan haar zichtbaarheid heeft nu prioriteit. “Ik wil mijn kunst actief aan de man gaan brengen. Ik heb heel veel werk gemaakt, maar veel daarvan is nog nooit geëxposeerd. Het wordt eens tijd dat ik meer de vertaalslag maak naar het publiek, want ik sluit me te vaak op in mijn atelier. Daar wil mee beginnen door een goede, nieuwe website te maken.” Ook is zij samen met mede kunstenares en Servische vriendin Majda Vidakovic een bedrijfje gestart voor productfotografie, genaamd MALO. “‘Malo’ betekent klein in het Servisch en in het Spaans betekent ‘malo’ slecht.” Dat vonden zij een interessante naam. “Wij fotograferen beiden graag de kleine dingen uit het leven waar veel mensen overheen kijken en niet opmerken. Wij blazen het juist op en laten de grote schoonheid zien op een zeer minimalistische, maar krachtige manier”, besluit Lorena.

 

Foto bovenaan artikel: Hessel Waalewijn