India Sardjoe, genomineerde Piket Kunstprijzen in de categorie Dans, heeft een plek veroverd in de de Red Bull BC World Final die op 12 november plaatsvindt in New York. Tijdens de kwalificatiewedstrijd in de Maassilo in Rotterdam zondag kreeg India een wildcard waarmee zij rechtstreeks toegang krijgt tot de finale.”Geweldig”, zegt India.”Dit is een droom die uitkomt.” Lees verder
De VSCD Jeugdtheaterjury maakte op vrijdag 1 juli de winnaars van de Zilveren Krekels bekend; de prijzen voor de meest indrukwekkende producties en prestaties in het jeugdtheater. Trojan Wars met ‘Piketters’ Vanja Rukavina, Bram Suijker en Tessa Jonge Poerink viel in de prijzen. Uit alle winnaars van de Zilveren Krekels worden twee Gouden Krekels gekozen, die op 11 september worden bekendgemaakt tijdens het Gala van het Nederlands Theater.
Bekijk dit weekend de expositie Mien Grunneger Laand van Joyce Zwerver bij WEP Groningen of ontdek wandelend haar werk in de buitenruimte.
This year, The Hague visual artist Kim David Bots created, for winners as well as nominees, a unique ‘ritual object’, accompanied by a text describing its supposed use or its fictitious history, or providing an instruction. According to Kim, the mere fact that one possesses an object that might be used to perform a ritual, makes a difference.
De Haagse kunstenaar Kim David Bots maakt dit jaar de Piket Award. Voor elk van de winnaars is er een uniek ‘ritueel object’ met daarbij een tekst die het zogenaamde gebruik of de fictieve voorgeschiedenis van het object omschrijft, of een instructie bevat. “De mogelijkheid dat je een object bezit waarmee je een ritueel zou kunnen uitvoeren, maakt verschil”, zegt Kim.
“Rituelen zijn in wezen een soort gewoontes”, zegt Kim. “Het herhalen van handelingen is op zichzelf al van betekenis.” In die zin zou je de kunstenaarspraktijk kunnen zien als een ritueel. “De vraag wat iets betekent, is heel intimiderend, zeker voor jonge kunstenaars. Dan heb je nog het gevoel dat je daar een helder antwoord op moet geven, maar eigenlijk is die betekenisvraag helemaal niet zo relevant. Er zijn immers ontelbare mogelijke betekenissen. Ik denk dat veel makers ook niet zo eenduidig denken over wat hun werk zou moeten betekenen.” Je afvragen of er wel iemand zit te wachten op wat je maakt, lijkt hem geen goed uitgangspunt. “Belangrijker is, denk ik, noodzaak en het herkennen daarvan. Waarom voel je een bepaalde noodzaak om dingen te doen en hoe geef je die noodzaak concreet vorm? Als je genoeg tijd in je praktijk stopt, ga je vanzelf herkennen waar die noodzaak zit en hoe je ermee om moet gaan.”
Hij heeft het gevoel dat Frederik Hendrik Piket dat begreep: “Als kunstenaar heb je tijd nodig om erachter te komen wat noodzakelijk voor je is. Door werk te kopen, gaf Piket mensen de mogelijkheid om dat te doen. Dat vind ik een hele mooie positie voor een verzamelaar. Volgens mij was Piket helemaal niet zo bezig met de prestige van de objecten die hij verzamelde, maar probeerde hij gewoon de praktijk van bepaalde makers te ondersteunen.”
Schetsen van de award. Foto: Kim David Bots
Het idee voor de prijs begon met een anekdote over de beroemde Deense natuurkundige Niels Bohr. Bohr ging vaak naar een huisje op het platteland waar boven de deur een hoefijzer hing. Een vriend die op bezoek kwam, moest erom lachen: “Kom zeg, je bent wetenschapper! Je gelooft toch niet in dat ding?” Het antwoord van de Nobelprijswinnaar: “Nee, maar ik heb gehoord dat het werkt, ook als je er niet in gelooft.”
Kim ziet rituele objecten als voorwerpen die een verhaal proberen te vertellen, voorwerpen met agency (voorwerpen die iets in beweging zetten). De reactie van Bohr laat zien dat je simpelweg open kunt staan voor die agency. Wie weet wat zo’n voorwerp op gang brengt? “De mogelijkheid dat je een object bezit waarmee je een ritueel zou kunnen uitvoeren, maakt dus verschil”, zegt Kim. Hij ziet elk van de voorwerpen die hij voor de Piket Kunstprijzen maakt als een dialoog tussen hemzelf en de andere makers: “Een gift in de vorm van een potentieel ritueel dat uitgevoerd zou kunnen worden bij het starten van een nieuw project, dansstuk of theatervoorstelling.”
Maakproces van de award. Foto’s: Kim David Bots
De voorwerpen zijn gemaakt van aluminium. “Ze zijn allemaal anders en elk object heeft zijn eigen gebruikslogica”, vertelt Kim. “Ik maak ze eerst van was en dat gebruik ik als basis voor een mal. Ik werk samen met Sjuul Joosen, een bevriende kunstenaar, die zelf een aluminiumsmelter heeft gebouwd. Ik had nog nooit met aluminium gewerkt. Het was iets wat ik al heel lang graag wilde en toen kwam de uitnodiging vanuit Piket Kunstprijzen.” De voorwerpen krijgen elk een kistje dat ook dienst doet als sokkel. “De objecten hebben iets archeologisch en ik heb ergens een soort fantasie dat een van die objecten dan over vijftig jaar ergens in een tweedehandswinkel opduikt en dat iemand dan denkt: ‘Wat is dit voor ding?!’”
Video van het gietproces.
Kim David Bots werd geboren in Amsterdam. Zijn werk was daar te zien bij Arti et Amicitiae, in het Paleis op de Dam en op Unfair Amsterdam. Na een residency bij Wiels Centrum voor Hedendaagse Beeldende Kunst in Brussel wilde hij aanvankelijk terug naar Amsterdam. “Maar mijn huur was daar twee keer over de kop gegaan en toen kwam ik terecht bij kunstenaarsinitiatief Billytown, hier in Den Haag. Het was bedoeld als tijdelijk, maar ik ben nooit meer weggegaan. Voor mij is Den Haag de meest prettige stad in Nederland om te zijn als mens, maar dat hangt vast ook samen met mijn persoonlijkheid. Den Haag heeft iets dorps, een kneuterig randje. En ook dat langgerekte, als een worm langs de kust, het strand. Weinig steden in Nederland worden zo beïnvloed door hun geografische locatie. Het waait altijd en in mei heb je vaak zeevlam, een mist die vanaf de zee als een spook de stad in drijft.”
In 2017 ontving Kim een PRO Invest subsidie van het Haagse kunstcentrum STROOM ter stimulering en ontwikkeling van zijn werk en kunstenaarschap. In 2018 presenteerde STROOM zijn expositie Mop Systems in hun ‘Ondertussen’-ruimte. Kim is een van de deelnemers aan de tentoonstelling Shoeglazing die nog tot 24 juli te zien is bij de Haagse galerie Dürst Britt & Mayhew. Een andere deelnemer is overigens Afra Eisma, die in 2020 werd genomineerd voor de Piketprijs in de categorie Schilderkunst. Dürst Britt & Mayhew toont momenteel ook werk van Lennart Lahuis, die in 2015 de Piketprijs won.
In Kims ruime studio in Billytown is er ook veel dat verwijst naar zijn achtergrond in illustratie. “Alle velden binnen de kunst hebben een soort academische tak die op het veld reflecteert en er kennis over produceert”, zegt Kim, “maar bij illustratie is dat heel beperkt, waardoor de waarde van illustratie vaak wordt onderschat. Illustratie is een van dé vormen waarmee beeld(taal) aan ideologieën wordt verbonden. Een voorbeeld hiervan is de stijlvorm Corporate Memphis die veelal door techbedrijven en overheden wordt gebruikt om een air van inclusiviteit, ‘groen’ en progressief denken te suggereren, terwijl veel van dit soort bedrijven in hun concrete handelen juist het tegenovergestelde doen. Daarbij komt dat illustraties in staat zijn een tekst te infecteren. Nog voordat je begint met lezen zie je, in eerste instantie, het beeld. Vervolgens lees je de tekst, vaak onbewust, door de lens van dit beeld.
Illustratie maakt gebruik van een hele wereld aan referenties die zo herkenbaar zijn dat je er nauwelijks over nadenkt. Denk aan het iconische monopoliemannetje. Een hoge hoed, een witte snor, een monocle. Dit figuurtje is inmiddels synoniem met hebzucht, macht, een problematische vorm van vastgoed als economisch middel. Het draagt meer dan honderd jaar aan referenties en verhalen in zich, die je niet per se kent, maar wel snapt. De kracht van illustratie is dat het in staat is dit soort beeldvormen te introduceren en ze vrij snel deel te maken van een collectief referentiekader. En dat alles gebeurt op een vrij non-descripte, ‘onzichtbare’ wijze.” Zijn fascinatie met de interactie tussen woord en beeld maakte dat hij inmiddels ook veel met tekst en zelfs met audio doet. Hij begint in november aan een residency bij de Jan van Eyck Academie in Maastricht, een postacademie voor kunst, vormgeving en reflectie, die kunstenaars tijd, ruimte en expertise biedt om hun artistieke praktijk verder te verdiepen. Maar Den Haag ziet hem vast weer terug.
Een schets van Kim David Bots van de award. Foto: Kim David Bots
Bram Suijker, voormalig winnaar van de Piket Kunstprijzen (Toneel, 2017) is genomineerd voor de belangrijkste toneelprijs van Nederland: de Louis d’Or. Dat werd maandagavond bekendgemaakt door de jury van de VSCD Toneelprijzen bekendgemaakt. De uitreiking van de Toneelprijzen vindt plaats tijdens de feestelijke afsluiter van het Nederlands Theater Festival: het Gala van het Nederlands Theater in Internationaal Theater Amsterdam op zondag 11 september. “Ik had dit niet zien aankomen”, zegt Bram, die ‘blij en verrast is met de nominatie’.
De negen genomineerden voor de Piket Kunstprijzen, dé prijs voor jonge, professionele kunstenaars die een binding hebben met Den Haag, zijn maandag bekendgemaakt. Daniele Formica (Pink Rabbit, Hgtomi Rosa Open Studios), Marieke Peeters (A Scenic Route to Self, Nest) en Janne Schipper (Prospects, Art Rotterdam) sleepten een nominatie in de wacht in de categorie Schilderkunst en Isla Clarke (danser NDT 1), India Sardjoe (Nederlands kampioen Breakdance) en Faile Sol (Young Talent Project) in de categorie Dans. Joep Hendrikx (Poezieboys), Nick Renzo Garcia (Leedvermaak trilogie) en Billy de Walle (Supernormaal) vielen op in de categorie Toneel. De namen van de winnaars per categorie, Schilderkunst, Dans en Toneel, worden op maandag 10 oktober tijdens een prijsuitreiking in de Lourdeskerk in Scheveningen naar buiten gebracht.
Voormalig genomineerden en winnaars van de Piket Kunstprijzen staan op rondreizend theaterfestival De Parade dat van 17 juni tot 28 augustus plaatsvindt in Eindhoven, Den Haag, Utrecht en Amsterdam. Koen Verheijden regisseerde Eromenos, Jos Nargy (Poezieboys) staat op de planken met Eisføgl en Pussynight en Tarik Moree maakte samen met Tim Olivier Somer Het Wim Sonneveld-Complex.
Zee van tijd van regisseur Theu Boermans opent de 42e editie van het Nederlands Film Festival. Sallie Harmsen, Elsie de Brauw, Reinout Scholten van Aschat en Gijs Scholten van Aschat vertolken de hoofdrollen in dit op waargebeurde feiten gebaseerde drama, dat op woensdag 21 september zijn wereldpremière beleeft in Stadsschouwburg Utrecht. Een jong koppel maakt in de jaren tachtig een zeiltocht met tragische afloop. Na veertig jaar ontmoeten zij elkaar opnieuw. Sallie, die eerder werd genomineerd in de categorie Toneel van de Piket Kunstprijzen, is ‘excited’!
Het Nationale Theater reist vanaf 17 juni mee langs alle Parade-steden met de voorstelling Eromenos die wordt geregisseerd door Koen Verheijden die vorig jaar de Piket Kunstprijs in de categorie Toneel in de wacht sleepte. Deze muzikale performance vertelt het verhaal van een jongen die gefascineerd is door Antinous; de jonge, mannelijke geliefde van keizer Hadrianus die na zijn dood in 130 n.Chr. tot God werd verklaard en tot op de dag van vandaag wordt vereerd.
Antinous is de gaygod. De jongeman kan echter niet ontvluchten aan de rauwe realiteit. Hij leeft immers nu, in 2022, in een wereld waar homoseksualiteit lang niet altijd als normaal wordt gezien. Het Nationale Theater maakt Eromenos in samenwerking met Piketprijswinnaar Koen Verheijden.
Eromenos is een voorstelling over een jongen met heimwee naar de Romeinse oudheid – weg van hier, weg van het nu, weg van de werkelijkheid. Terug naar een tijd van een vrije en schone cultuur, waar homoseksualiteit helemaal werd geaccepteerd en waar de jonge Antinous zo’n liefdevolle relatie had met keizer Hadrianus, dat de sterren elke nacht voor hen vielen. Een tijd waarin die Antinous tot God werd verklaard en waar hij in elke uit hoek van het rijk werd gevierd. En nog steeds wordt Antinous vereerd. Er zijn groepen mensen die hem opnieuw heilig verklaren, er zijn talloze twitteraccounts om hem te eren en er wordt kunst over hem gemaakt. Pessoa, Rilke, Yourcenar, Wilde en vele anderen hebben over hem geschreven.
In Eromenos schakelt acteur Coen Bril (bekend van o.a. De Oost , De Slag om de Schelde en aankomend theaterseizoen te zien in Before After van Oatmilk Studio) in zijn rol als naamloze jongen moeiteloos tussen het idyllische Romeinse rijk en de keiharde realiteit van het heteronormatieve heden. Hij neemt het publiek mee in de zwoele verliefdheid tussen de jonge Antinous en keizer Hadrianus, maar ook in zijn eigen zoektocht naar acceptatie in het nu. Coen wordt ondersteunt door muzikant en componist Mees Vervuurt, die de Oudheid gemakkelijk tot leven weet te wekken met zijn zuivere zang. De regie van Eromenos is in handen van Koen Verheijden. In 2021 won de jonge regisseur de Piket Kunstprijs in de categorie Toneel voor zijn drieluik-in wording Nina Bobo, waarin hij zijn eigen Indische achtergrond onderzoekt.
De Parade start deze zomer in Eindhoven, trekt via Den Haag (1 t/m 17 juli) verder naar Utrecht en sluit op 28 augustus haar poorten in Amsterdam. In Den Haag gaat Eromenos in première op 12 juli.
