Adam Centko omschrijft zichzelf als een ‘lens-based artist’. “Ik kijk naar de wereld en probeer eruit wijs te worden”, zegt hij. “Als kunstenaar interpreteer ik wat ik om mij heen zie, maar niet alleen door mijn ogen te gebruiken.”
Wat Adam betreft, is er geen tweedeling tussen technologie en natuur. “Technologische ontwikkelingen, eigenlijk alle beslissingen die mensen nemen, zijn een voortzetting van natuurlijke processen. In plaats van Natuur-Technologie als iets binairs te zien, zou je het ook kunnen beschouwen als een spectrum. In mijn werk probeer ik natuurlijke systemen en technologie te laten samensmelten tot virtuele werelden om zo een ander perspectief op allerlei issues te creëren. Ik probeer op deze manier te maken dat mensen zich vragen stellen bij die processen.” Zijn lopende project Ethereum Landscapes, een verzameling kunstmatig gegenereerde landschappen, is een sarcastisch commentaar op energieslurpende crypto-valuta: als we natuurlijke landschappen vernietigen, nou, dan genereren we toch nieuwe! “Humor is een prachtige manier om dingen te communiceren”, zegt hij met een grote glimlach.
Research
Adams werk vereist veel research, zowel praktisch als theoretisch. “De praktische kant is wat ik in mijn studio doe: technologieën en materialen verkennen en ermee experimenteren. De theoretische kant, dat zijn boeken, films, artikelen, veldwerk. Ik heb net een reis gemaakt naar een kolenmijn in Duitsland, waar je echt de impact en de schaal kunt zien en dan kunt proberen dat te documenteren.” Adam verheugt zich op een residency in Shanghai in de context van Prospects, de jaarlijkse tentoonstelling van het Mondriaan Fonds van werk van jonge kunstenaars. “In Shanghai ga ik werken met een fabriek waar beeldschermen en monitors worden gemaakt. Ik heb het idee om iets te doen met het spinnenweb dat je krijgt wanneer een beeldscherm breekt.” Weer een glimlach: “Ik ga ze om kapotte schermen vragen.” Adam ziet een fabriek als een plek waar alles samenkomt. “De grondstoffen, de machines … de aanvoerketen heeft bijna de complexiteit van de natuur.”
Den Haag
Adam’s fascinatie met de dynamiek van video kwam op een heel natuurlijke manier tot stand. “Ik kon op de middelbare school nooit veel belangstelling opbrengen voor de gewone vakken, maar tekenen vond ik leuk”, legt hij uit. “En op een bepaald moment begon ik video’s te maken van de fietsactiviteiten van mijzelf en mijn vrienden.” Adam is geboren in Kosice (Slowakije), maar hij is al best een tijdje in Den Haag. Hij doorkruist de stad op zijn fiets en loopt graag halve marathons, van het centrum, waar hij woont, de Laan van Meerdervoort af naar Kijkduin en terug. “Mijn zus heeft in Nederland gestudeerd, dus voor mij was Den Haag niet zo’n vreemde bestemming. Ik kwam eigenlijk voor een bedrijfsopleiding, maar toen ik mensen van de KABK leerde kennen, begon ik me af te vragen of dat niet een betere keuze zou zijn.” In 2016 begon Adam met de bachelor Interactive Media Design; hij studeerde af in 2020.
Gemeenschapsgevoel
De residency in Shanghai is niet Adams eerste bezoek aan Azië. Er was werk van hem te zien in Kuala Lumpur (Maleisië), Seoul (Zuid Korea) en Ho Chi Minh City (Vietnam). “Er zijn daar niet alleen meer technologische mogelijkheden”, zegt hij, “er is ook een andere mentaliteit. We zijn hier allemaal zo individualistisch. Ik heb altijd het idee dat er in Azië meer gemeenschapsgevoel is.” En nu we het toch hebben over het belang van gemeenschapsgevoel brengt Adam ook zijn ‘festival voor slechte films’ ter sprake, Sand Nudes. “Het is iets dat ik jaarlijks organiseer om mensen aan te moedigen een video te maken. Elk team krijgt een opdracht en heeft dan twee weken de tijd voor de video. Er is geen competitie en er is geen selectie. We vertonen alles, jij levert het aan, wij laten het zien. Het brengt echt mensen bij elkaar.” En dit is Den Haag dus “de vertoning vindt plaats in de duinen. Het is min of meer illegaal, iets wat je alleen met je vrienden deelt”, aldus Adam.
English? Read the article here.
Tekst: Anna Beerens
Foto’s: Dana LaMonda
