25 januari 2019 | Nieuws
Erik Pals heeft tijdens het juryvoorzitterschap van de vijfde editie van de Piket Kunstprijzen veel geleerd. “Het heeft mij inzicht gegeven in hoe er per discipline naar vakmanschap en creativiteit wordt gekeken. Dat is héél divers.’’
Je kunt geen topsegment hebben zónder daarvoor een brede basis te creëren. Daar is juryvoorzitter Erik Pals van de vijfde editie van de Piket Kunstprijzen van overtuigd. In die basis zijn de afgelopen jaren, door het korten op kunst- en cultuursubsidies, gaten ontstaan. ”Daarom is het zo goed dat er fondsen zoals de Stichting mr F.H. Piket zijn,’’ zegt de algemeen directeur van Scapino Ballet Rotterdam. “Hiermee blijft de waarde van kunst en cultuur zichtbaar. Alle mensen die groot zijn geworden in hun vak, hebben ergens de kans gehad om te excelleren. Deze prijs is zo’n kans.’’ Pals voelde het daarom als een ‘plezierige plicht’ om via het juryvoorzitterschap kansen te bieden aan jonge kunstenaars.
Dit deed hij samen met zes juryleden in de disciplines schilderkunst, dans en toneel. De discussies over de genomineerden vond Pals ‘interessant’. “Ik kreeg daardoor écht een nieuw inzicht, namelijk dat er per discipline anders naar vakmanschap en creativiteit wordt gekeken. Dat is héél divers. Bij schilderkunst gaat het bijvoorbeeld over het wereldbeeld van de kunstenaar en hoe diegene dat beeld in zijn of haar werk vormgeeft. Of hoe hij of zij maatschappelijke vraagstukken vastlegt. Bij dans wordt er veel meer gepraat over emoties, wat iemand voelt en wil overbrengen op publiek. Bij toneel gaat het weer over hoe authentiek een acteur overkomt, of hij of zij als performer het publiek voor zich kan winnen en of de kunstenaar kan communiceren met het publiek.’’
Lees hier meer over de jury van 2018
De gemene deler van de genomineerden van 2018 was volgens Pals dat alle negen genomineerden allemaal uitgesproken, unieke persoonlijkheden zijn. “Het zijn mensen die op een unieke manier werken en een bijzondere kijk op hun vak en kunstvorm hebben. En ook de drive hebben om werk te maken, ook als er géén budget is. Hun kunstenaarsbloed laat zich niet bedwingen.’’
Het kunst- en cultuurklimaat waar jonge kunstenaars anno 2018 in moeten werken, is niet altijd even fijn, vindt Pals. “Kabinet Rutte I heeft zó fors gesaneerd, dat we de gevolgen daarvan nog steeds ondervinden. En dan heb ik het niet zozeer over de toenmalige financiële korting van de subsidies, maar over het dedain waarmee er over cultuurmakers werd gesproken. We waren zogenoemde subsidie-slurpers en linkse hobbyisten. Dat is écht kwalijk! Waarom zou het bedrijfsleven dan wél investeren als je de overheid zo’n signaal afgeeft? Het gaat nu met cultuurminister Van Engelshoven veel beter, maar het is een lastig frame waar je als sector niet snel vanaf bent.’’
Tóch blijven jongeren kiezen voor het kunstenaarschap. En daarvoor komen ze van heinde en verre naar Den Haag. “Ik vind het een compliment dat er zoveel internationale creatievelingen naar Den Haag komen. Dat zegt iets over het kunstklimaat hier.’’ Toen Pals werkte bij het Nederlands Dans Theater (hoofd marketing & communicatie) en als directeur van de Haagse theaters Diligentia en PePijn, maakte hij kennis met het internationale karakter van de stad. “Het is mooi dat die internationale touch terugkomt in de afkomst van de genomineerden voor de Piket Kunstprijzen’’.
Die huidige, jonge generatie kunstmakers heeft een bijzondere soort eigenheid, vindt Pals. “Dat heb je ook nodig als artiest, maar ik zie ook een soort individualisering optreden. Net zoals in de maatschappij. De jongeren zijn gericht op wat hen bezighoudt waardoor het lijkt alsof de individualiteit soms belangrijker is dan de gemeenschappelijkheid.’’ Desalniettemin zal Pals zijn best blijven doen om jonge kunstenaars te (laten) ontwikkelen. Zo is hij ook voorzitter van het bestuur van Firma Mes (genomineerde toneel 2014). “Daarnaast heb ik maar één advies voor alle makers: Steek je nek uit! Wees uitgesproken, volg je hart en faal zo nu en dan.’’
